Jacek J. Pawlik, Ku nowej kulturze. Zmagania adaptacyjne, Olsztyn: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Wydział Teologii 2020, ss. 265.

Współczesny świat jawi się przede wszystkim jako różnorodność i coraz szybsza dynamika przemian kulturowych. Stad też tak bardzo potrzebna jest dzisiaj refleksja wprowadzająca w różnice i swoiste przemieszanie kulturowe. W ten obszar badawczy wpisuje się także niniejsza książka. Wyróżnia się ona przede wszystkim swym profilem, dostosowanym do grupy odbiorców wchodzących w odmienną kulturę. Jest swego rodzaju podręcznikiem, czy też praktycznym przewodnikiem, chociaż Autor zastrzega, że „nie rości sobie pretensji do zaprezentowania podręcznika ani wyczerpującego studium”, ale też przyznaje, iż „ideą przewodnią było stworzenie formy kompendium, w którym czytelnik znajdzie podstawowe informacje praktyczne oparte na badaniach naukowych i poparte doświadczeniem autora i innych” (s. 10). Przy czym podaje problematykę komunikacji interkulturowej w sposób bardzo przystępny. Wskazuje, iż to wejście w odmienną (obcą) kulturę trzeba zaczynać od nas samych, od kształtowania naszej świadomości co do natury tego zjawiska na różnych jego poziomach i w różnych konfiguracjach sytuacyjnych. W pierwszym rozdziale Autor przedstawia najważniejsze pojęcia z antropologii kulturowej, misjologii i nauk o komunikowaniu. Drugi rozdział porusza problem nawiązywania łączności, wskazując na szok kulturowy, wadliwe reakcje na obcą (rasizmm, egzotyzm), pozytywne postawy empatii i identyfikacji, wtórne szok kulturowym po powrocie do kraju. Trzeci rozdział analizuje sytuacje społeczne i podstawowe zachowania oczekiwane podczas spotkań. W czwartym rozdziale ukazuje znaczenie znajomości języka w poznawaniu kultury. Rozdział piąty stanowi kompendium proksemiki i chronemiki, a szósty ukazuje rolę ruchu i zmysłów w komunikacji niewerbalnej. W książce nie brakuje także problematyki kulinarnej (rozdział siódmy), uczenia się międzykulturowego (rozdział ósmy) oraz dialogu międzykulturowego. Umieszczenie w aneksie metody uczenia się języka o tradycji ustnej wskazuje na specyficznego odbiorcę tej książki, bogatej i pomocnej zwłaszcza  dla tych, którzy stykają się bezpośrednio i na dłużej z odmienną kulturą. Jednak wspomniane wyżej bazowanie przede wszystkim na badaniach naukowych, popieranych doświadczeniem autora i innych sprawia, że lektura tej książki jest z wszech miar pożyteczna także dla wszystkich innych, którzy zajmują się szeroko rozumianą interkulturowością.